• Zapraszamy do Aliansu Przeciw Depresji w Warszawie, jednego z pierwszych w Polsce nieformalnych lokalnych sojuszy (1) mieszkańców, (2) instytucji i (3) lekarzy na rzecz (4) osób doświadczających depresji. 

• Stosujemy europejską metodę 4-poziomowego uwrażliwiania społeczności lokalnych na sytuację osób w depresji, opisaną we Frontiers in Psychiatry, uznawaną za jedną z najlepszych praktyk na rzecz zdrowia publicznego przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i Komisję Europejską. 

• Jesteśmy związani ze stuletnią warszawską uczelnią: APS im. M. Grzegorzewskiej. 

• Działamy pod patronatem Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy, zaczynając od centralnej dzielnicy i licząc na upowszechnienie idei lokalnych aliansów także w innych miejscach. 

• Działamy z poparciem Burmistrza Dzielnicy Śródmieście, który został sojusznikiem dzielnicowego aliansu, podobnie jak burmistrzowie w innych europejskich stolicach, między innymi w Atenach i Sofii. 

• Patronat nad otwarciem aliansu w Warszawie objęło Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. 

• Współtworzymy także Ogólnoeuropejską Koalicję Na Rzecz Zdrowia Psychicznego Światowej Organizacji Zdrowia. Nasze członkostwo w Pan-European Mental Health Coalition WHO trwa od początku jej istnienia i w tych ramach wypracowujemy modele przywództwa w dziedzinie zdrowia psychicznego, dzieląc się warszawskimi doświadczeniami. 

• Patronem medialnym jest serwis Warszawa.NGO.pl. 

• W latach 2021-2024 prowadzimy w Śródmieściu Warszawy badanie w działaniu uwrażliwiające mieszkańców i instytucje na sytuację osób zagrożonych i doświadczających depresji. W tym celu tworzymy śródmiejski alians przeciw depresji, który ma także pomóc w zapobieganiu zachowaniom samobójczym. Formalnymi i nieformalnymi sojusznikami w tym aliansie zostają te osoby, instytucje i media zainteresowane Śródmieściem Warszawy, które chcą propagować trzy myśli: 

depresja może dotknąć każdego; 

depresja jest prawdziwą chorobą; 

depresję można skutecznie leczyć. 

• Ważnych akcji społecznych podnoszących świadomość mieszkańców, władz lokalnych i personelu medycznego na temat depresji jest w Polsce dużo. Nieformalny śródmiejski alians uwrażliwiający mieszkańców ma szczególnie wzmocnić w tej jednej konkretnej dzielnicy Warszawy (a z czasem w całym mieście i jeszcze dalej) obecność już tu wcześniej realizowanych przedsięwzięć, także tych ogólnopolskich. To w Śródmieściu działamy po raz pierwszy w Polsce w konwencji nieformalnego aliansu, jednocześnie ucząc się, jak podobne przedsięwzięcia tworzyć w innych miejscach Warszawy i Polski. 

• Alians nie ma osobowości prawnej, a sojusznicy działają w swoim rytmie, według swojego uznania i nie podejmują wobec siebie i innych stron prawnie wiążących zobowiązań. Lista sojuszników aliansu jest stale uzupełniania. Można sprzyjać aliansowi także bez pojawiania się na liście. 

• Na horyzoncie sojuszników warszawskiego aliansu przeciw depresji jest wspieranie zdrowia i dobrostanu psychicznego dzieci, nastolatków i młodzieży, wspieranie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia starszych osób dorosłych, promocja zdrowia psychicznego w miejscu pracy, uwzględnianie kwestii zdrowia psychicznego w sytuacjach kryzysowych, oraz wspieranie krajów w przekształcaniu usług w zakresie zdrowia psychicznego. Chcemy zwiększać skalę istniejących wysiłków na rzecz włączenia zdrowia psychicznego do podstawowej opieki zdrowotnej, promowania deinstytucjonalizacji, podejścia do usług w zakresie zdrowia psychicznego opartego na prawach człowieka i skoncentrowanego na osobie w społeczności. 

• Rozdajemy też psychoterapeutom i lekarzom rodzinnym dostęp do darmowego (sfinansowanego przez Komisję Europejską) narzędzia psychoedukacyjnego: https://tool.ifightdepression.com/pl-YO/login?languageswitch=1. W kolejce do specjalistów trzeba czekać dłużej niż na wizytę u lekarza rodzinnego. Dlatego w Europie lekarze często dają pacjentom z łagodną depresją dostęp do warsztatów iFightDepression. Warsztaty te są przetestowane klinicznie i można je realizować pod okiem swojego lekarza pierwszego kontaktu, psychoterapeuty albo psychiatry (więcej: https://wyborcza.pl/7,162657,28634317,krystyna-janda-w-europejskim-filmie-animowanym-zacheca-do-zrobienia.html). 

* * * 

Kto nam sprzyja? Kim są sojusznicy aliansu przeciw depresji i inne osoby zaangażowane w jego rozwój? 

Media

Pierwszy w Polsce alians przeciw depresji był tematem radiowego Poranka RDC w prowadzeniu red. Grzegorza Chlasty: "Czy depresja jest sprawą lokalną? Jak wykonać autotest na depresję?": https://www.rdc.pl/podcast/poranek-rdc-czy-depresja-jest-sprawa-lokalna-jak-wykonac-autotest-na-depresje. 

O aliansie można posłuchać w cyklu pięciu audycji "O depresji na głos. Posłuchaj rozmów, które tłumaczą tę chorobę" red. Małgorzaty Wołczyńskiej, wyemitowanych na antenie Radia Tok FM i dostępnych jako podcasty w portalu TokFM.pl: https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103085,28143237,o-depresji-na-glos-posluchaj-rozmow-ktore-tlumacza-te-chorobe.html. Zrealizowany przez autorkę cykl rozmów z ekspertami i słuchaczami został zebrany i opublikowany w jednym miejscu w Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją, czyli w święto obchodzone corocznie 23 lutego po ustanowieniu przez Ministerstwo Zdrowia od 2001 roku. Celem wyróżnienia tego dnia w kalendarzu jest upowszechnienie wiedzy na temat depresji i zachęcenie osób jej doświadczających do leczenia. 

O naszej metodzie i powołanym dla jej stosowania lokalnym aliansie napisała red. Anita Karwowska z Gazety Wyborczej (https://wyborcza.pl/7,162657,28149023,w-europie-na-depresje-cierpi-ponad-18-mln-osob-wsparciem-dla.html): "Aby ułatwić pacjentom dostęp do wiedzy na temat zdrowia psychicznego, eksperci z 20 państw (z Europy oraz m.in. z Kanady, Australii) połączyli siły w ramach Europejskiego Aliansu przeciw Depresji (European Alliance Against Depression). EAAD to  sieć specjalistów zajmujących się pacjentami z depresją i zapobieganiem zachowaniom samobójczym. Głównym celem tego sojuszu jest promocja zdrowia publicznego i edukacji oraz promocja opieki nad pacjentami z depresją i zapobieganie samobójstwom przez inicjowanie wielopoziomowych społecznych programów interwencyjnych". 

Zachęcamy też do samodzielnego korzystania z materiałów EAAD: https://publicystyka.ngo.pl/rozpoznaj-depresje-materialy-do-samodzielnego-wykorzystania. 

Specjaliści wspierania osób w kryzysie

Przedstawicielki Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego wiążą śródmiejski alians z szerszą warszawską i ogólnopolską mapą inicjatyw suicydologicznych. Panie Lucyna Kicińska (pedagog, suicydolożka, terapeutka narracyjna i koordynatorka strefy pomocy platformy "Życie warte jest rozmowy") i Jolanta Palma (interwent kryzysowy, suicydolożka) prowadziły w 2021 roku dyżur telefoniczny i emailowy w śródmiejskim Centrum Pomocy Społecznej, będąc zatrudnione z inicjatywy Burmistrza Śródmieścia p. Aleksandra Ferensa przez Urząd Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy na czas ówczesnej interwencji skierowanej do mieszkańców (więcej o tamtej inicjatywie na LinkedIn). Burmistrz Śródmieścia sprzyja dyżurowi suicydologicznemu i ulokował pomoc dla mieszkańców wśród podlegających mu pracowników społecznych (bowiem zdrowie publiczne jest w Warszawie kompetencją władzy i administracji miejskiej, a nie dzielnicowej). Zaciekawiliśmy tą działalnością red. Małgorzatę Wołczyńską z Radia Tok FM i w efekcie na antenie radia wyemitowana została audycja "Jak rozmawiać z kimś, kto ma myśli samobójcze? Co zrobić, gdy ktoś nam mówi, że nie chce już żyć? O co pytać, a jakich pytań nie zadawać? Czy rozmowa na temat myśli samobójczych może sprowokować kogoś do targnięcia się na życie?". Link do audycji: https://audycje.tokfm.pl/podcast/118507,Jak-rozmawiac-z-kims-kto-ma-mysli-samobojcze (pierwsza emisja 12 lutego 2022). Przypominamy, że jeżeli ktoś jest w kryzysie samobójczym lub wie o takiej osobie, to telefonem do natychmiastowego kontaktu jest numer 112. 

Sojusznikiem w warszawskim aliansie przeciw depresji jest dr Paweł Trzciński, koordynator wdrożenia modelu i uruchomienia Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży z trzech dzielnic: Ochoty, Śródmieścia i Ursusa. Program ten nosi nazwę "Po zdrowie razem" i realizowany jest w trójstronnym porozumieniu Samodzielnego Zespołu Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Ochota, Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii i Fundacji Zerwane Więzi. Współfinansuje go Unia Europejska (nr POWR.04.01.00-00-DM10/20). Zgłoszenie do programu odbywa się za pośrednictwem infolinii pod numerem 225929898, od poniedziałku do piątku od godz. 8.00 do 18.00. Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży dąży do wypracowania jak najlepszych schematów leczenia i pracy w naturalnym środowisku dziecka, angażując najbliższe dziecku osoby. Więcej o czterech etapach udziału w projekcie można przeczytać na stronie https://www.szpzlo-ochota.pl/pl,regulamin-rekrutacji-i-udzialu-w-projekcie,0,269,centrum.html. Adresy zaangażowanych placówek są trzy: Ochota, ul. Skarżyńskiego 1; Śródmieście, ul. Koszykowa 79b; Ursus, ul. Sosnkowskiego 18. 

Lekarze

Zaproponowaliśmy mediom zajęcie się problematyką możliwości leczenia depresji przez lekarzy rodzinnych. Polskie Towarzystwo Psychiatryczne i Naczelna Izba Lekarska opracowały wytyczne "Diagnostyka i leczenie depresji u dorosłych – wytyczne dla lekarzy rodzinnych" (https://wytyczne.org/bazawiedzy/wytyczne-postepowania-w-depresji-u-doroslych-dla-lekarzy-rodzinnych). Przeważnie pacjenci o nich nie wiedzą, a lekarze nie zawsze mieli okazję wziąć udział w szkoleniach pogłębiających wiedzę na ten temat. Zależy nam, żeby w warszawskim Śródmieściu rozpropagować wiedzę o możliwościach korzystania z porad lekarzy pierwszego kontaktu wśród pacjentów i lekarzy, a psychiatrów zachęcić do przeprowadzenia szkoleń dla warszawskich lekarzy. Pierwszym autorem wytycznych dla lekarzy rodzinnych jest prezes Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w kadencji 2019-2022 i przewodniczący Komitetu Sterującego Psychiatrycznymi Towarzystwami Europejskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (EPA), prof. Jerzy Samochowiec. Na zaproszenie red. Małgorzaty Wołczyńskiej opowiedział w Radiu Tok FM o diagnozowaniu i leczeniu depresji w podstawowej opiece zdrowotnej. Audycja miała tytuł "Kiedy lekarz rodzinny może leczyć depresję? Kiedy depresję trzeba leczyć u psychiatry, a kiedy wystarczą wizyty u lekarza rodzinnego? Jakie badania i formy leczenia może zaproponować lekarz rodzinny? Dlaczego lekarze rodzinni powinni pytać swoich pacjentów o samopoczucie psychiczne także podczas standardowych wizyt? I gdzie znajdą wytyczne, które im w tym pomogą?". Link do audycji: https://audycje.tokfm.pl/podcast/118508,Kiedy-lekarz-rodzinny-moze-leczyc-depresje (pierwsza emisja 12 lutego 2022). 

Bibliotekarze

Ważnym sojusznikiem śródmiejskiego aliansu przeciw depresji została Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, w której ponad dwudziestu filiach pojawią się wystandaryzowane międzynarodowe ulotki uwrażliwiające mieszkańców na cierpienie osób w depresji (wydrukowane ze środków Trzeciego Programu UE dla Zdrowia). 

Twórcy kampanii i programów społecznych

Sojusznikiem aliansu przeciw depresji jest Forum Przeciw Depresji, które zaprasza nasz warszawski alians do partnerstwa w swojej XVI edycji ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej. W odsłonie kampanii w 2022 roku Forum kładzie nacisk na to, aby w bardzo realny sposób dotrzeć ze wsparciem do nauczycieli oraz rodziców w postaci aktywności edukacyjnych. W pierwszym półroczu w ramach kampanii odbywa się 5 bezpłatnych szkoleń on-line dla nauczycieli i 3 dla rodziców, a także dzień otwarty dla rodziców i wszystkich zainteresowanych z wykładami ekspertów z dziedziny psychologii dziecięcej wraz z bezpłatnymi konsultacjami telefonicznymi z lekarzem psychiatrą oraz dyżury telefoniczne specjalistów z Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Patronatem merytorycznym kampanię objęło Polskie Towarzystwo Psychiatryczne i Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, a partnerami są: platforma Życie Warte Jest Rozmowy, Porozmawiajmy.edu.pl, Fundacja Edukacji Społecznej, Nastoletni Azyl, IT Matters, To Be oraz Twarze Depresji. Wśród aktualności na stronie Forum Przeciw Depresji można znaleźć szczegółowy opis spotkań pomocowych w tej edycji kampanii. Zapraszamy mieszkańców Warszawy do zwrócenia uwagi na tę kampanię i rozpropagowania jej w swoich szkolnych społecznościach i wśród rodziców i opiekunów. 

W warszawskim aliansie uczestniczy Fundacja Szkoła z Klasą, która powstała w ślad za jedną z największych ogólnopolskich akcji społecznych rozpoznawalnych od ponad 20 lat (https://www.szkolazklasa.org.pl). Fundacja wspiera szkoły w zmianie, pomagając im stać się innowacyjnymi, otwartymi środowiskami, zaangażowanymi w rozwiązywanie problemów społecznych, z relacjami opartymi na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Fundacyjny program Rozmawiaj z Klasą (https://www.szkolazklasa.org.pl/programy/rozmawiaj-z-klasa) dotyczy zdrowia psychicznego w szkole. Przeprowadzonym przez Fundację badaniom o zdrowiu psychicznym uczniów i uczennic oczami nauczycieli i nauczycielek oraz o codzienności wychowawstwa (czyli: co jest ważne dla wychowawców i młodych ludzi?) towarzyszą materiały profilaktyczne i edukacyjne. W poszukiwaniu synergii z działaniami innych instytucji i organizacji Fundacja Szkoła z Klasą mówi o roli szkoły jako ważnego i sprawczego uczestnika działań i atmosfery wspierania zdrowia psychicznego. 

Nauczyciele

Pani Maryanne Chodkowski, dyrektor Bednarskiej Szkoły Podstawowej przy ul. Kawalerii 5 na Ujazdowie, zgodziła się w ramach śródmiejskiego sojuszu szeroko dzielić z innymi opowieścią o znaczeniu pomocy psychologicznej w kierowanej przez siebie szkole, gdzie wśród głównych wartości pojawia się wrażliwość na potrzeby innych. Pierwszą okazją do dialogu o szkolnej pomocy psychologicznej była audycja red. Małgorzaty Wołczyńskiej z udziałem pani dyrektor i słuchaczy Radia Tok FM: "Powód do wstydu, skaza w papierach, a może temat jak każdy inny. Czy depresja to jeszcze w Polsce tabu?". Link do audycji: https://audycje.tokfm.pl/podcast/111508,Powod-do-wstydu-skaza-w-papierach-a-moze-temat-jak-kazdy-inny-Czy-depresja-to-jeszcze-w-Polsce-tabu (wydawcy: Paweł Kierzniewski i Karolina Kłaczyńska, realizacja: Martyna Osiecka). 

Psychologowie

Do grona sprzymierzeńców inicjatywy należą przedstawiciele zarejestrowanego w warszawskim Śródmieściu Stowarzyszenia Psychologowie i Psychoterapeuci dla Społeczeństwa, którzy na co dzień udzielają pomocy psychologicznej w placówkach i prywatnych gabinetach w całym kraju, a także oferują bezpłatne konsultacje on-line.

Uczelnie

Wśród sojuszników lokalnego śródmiejskiego aliansu przeciw depresji jest rektor uczelni obecnej od lat w samym sercu Warszawy, na XII piętrze Pałacu Kultury i Nauki. Wrażliwość na osoby w kryzysie związanym z depresją będziemy budować między innymi w uczelnianych przestrzeniach Collegium Civitas dostępnych dla polskich i zagranicznych studentów, również wśród społeczności uniwersytetu trzeciego wieku. 

Teatry

Fundacja Krystyny Jandy Na Rzecz Kultury dołącza do sojuszu przeciw depresji, godząc się na rozłożenie materiałów w reprezentatywnym miejscu w kasie Teatru Polonia i z otwartością na dalsze zaangażowanie. 

Organizacje pacjentów

Sprzyja nam organizator Kongresu Zdrowia Psychicznego, czyli Fundacja eFKropka, której misją jest zapobieganie izolacji osób po kryzysie zdrowia psychicznego, przeciwdziałanie ich stygmatyzacji i przełamywanie stereotypów związanych z zaburzeniami psychicznymi. Fundacja będzie dzielić się należącymi do niej materiałami dotyczącymi problematyki zdrowia publicznego. 

Eksperci i trenerzy

Wydarzeniami angażującymi społeczności szkolne i edukacyjne w Śródmieściu zajmuje się Marta Smagowicz, trenerka języka ruchu i świadomej pracy z ciałem, obecnie współtworząca zespół Fundacji Mądre Ciało, od wielu lat związana z warszawskimi organizacjami pozarządowymi. Swoim doświadczeniem z tworzenia medialnych kampanii społecznych stale dzielą się z lokalnym śródmiejskim sojuszem dr Anna Gumkowska, ekspert z zakresu komunikacji mediowanej komputerowo, oraz pani Maria Czarkowska, koordynator programu Jutronauci Gazety Wyborczej. Aliansowi aktywnie sprzyja także Maciej Sopyło, trener edukacji medialnej i cyfrowej, komunikacji i praw człowieka. Nawiązuje w imieniu aliansu nowe kontakty, prowadząc do upowszechniania idei w trakcie warsztatów w śródmiejskich miejscach aktywności lokalnej, z udziałem śródmiejskich organizacji społecznych (np. w październiku 2021 roku były to warsztaty Towarzystwa Inicjatyw Twórczych Ę dla seniorów na Jazdowie oraz Fundacji Sławek na Muranowie, gdzie aktywnie promowaliśmy #AliansPrzeciwDepresji jako ideę w obiegu lokalnym, krajowym i międzynarodowym). 

Twórcy szkoleń psychoedukacyjnych

Dzięki życzliwości pani Anny Pfejfer-Buczek z firmy Transition Group możemy też zachęcić do zgłaszania udziału w zapowiadanych co jakiś czas na stronie wartościowych szkoleniach online, między innymi o depresji i wypaleniu zawodowym, które bywają organizowane w dostępie otwartym dla wszystkich zainteresowanych osób. 

Szkoły

Częścią aliansu jest również Zespół Szkół nr 22 imienia Emiliana Konopczyńskiego mieszczący się w warszawskim Śródmieściu. Zespół psychologiczno-pedagogiczny, przy pełnym poparciu dyrekcji, wspiera, edukuje i kieruje do specjalistów osoby doświadczające kryzysów psychicznych, dzieli się wiedzą dotyczącą problemów emocjonalnych i zaburzeń psychicznych z nastolatkami, rodzicami i nauczycielami, zaprasza specjalistów zdrowia psychicznego i suicydologów na spotkania ze szkolną społecznością. 

Organizacje studenckie

W działania śródmiejskiego sojuszu przeciw depresji włączyło się Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu Warszawskiego, czyli największa organizacja studencka na Uniwersytecie Warszawskim mogąca pochwalić się ponad 40-letnią tradycją. Zajmuje się m.in. wspieraniem rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, aktywizacją życia studenckiego i działaniem na rzecz edukacji i rozwoju indywidualnego. Od 2020 roku w ramach Sekcji Społecznej NZS OU UW działa projekt Psyche. Jego celem jest pogłębianie wiedzy społeczności akademickiej na temat zdrowia psychicznego. Efekty działania projektu można śledzić w mediach społecznościowych organizacji (Facebook, YouTube, Spotify) pod nazwą @NZS UW. Przykładem działania projektu Psyche NZS UW jest podcast na temat depresji stworzony we współpracy z inicjatywą The Presja (https://open.spotify.com/episode/5V6D4m9yHK1XsPiw5GchTz). 

Organizacje absolwenckie

Pani Monika Sarnecka, kierująca działaniami Klubu Absolwentów UW, sprzyja aliansowi przeciw depresji, zapraszając certyfikowanych specjalistów zdrowia psychicznego do wygłoszenia w śródmiejskich przestrzeniach Uniwersytetu bezpłatnych wykładów o depresji dla pracowników, absolwentów i całej społeczności uniwersyteckiej według wystandaryzowanego europejskiego schematu realizowanego jednocześnie w regionach ośmiu krajów Unii Europejskiej. 

Organizacje wsparcia i gabinety terapeutów

Do grona sojuszników aliansu należy Stowarzyszenie OPTA, które od 25 lat w warszawskim Śródmieściu prowadzi wsparcie psychologicznie dla dzieci, dorosłych i całych rodzin w kryzysie szczególnie z problemami uzależnienia i przemocy oraz szkoli specjalistów z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 

W działania aliansu włączył się Ośrodek Psychoterapii i Wsparcia Rodzin Plaster Miodu: miejsce, gdzie można znaleźć szeroką ofertę pomocy psychologicznej, od terapii indywidualnej, rodzinnej i grupowej, przez arteterapię po warsztaty rozwojowe i szkolenia dla rodziców. Zespół psychoterapeutów tworzących ten ośrodek łączy myślenie systemowe, uwzględniające szeroki kontekst sytuacji życiowej pacjentów oraz bazujące na zasobach, które są siłą każdej rodziny. Związany z Plastrem Miodu psychoterapeuta w trakcie szkolenia współorganizował z ramienia APS w 2021 roku (wówczas także jako doktorant tej uczelni) pierwsze trzy spotkania śródmiejskiego aliansu przeciw depresji. 

Na powstanie nieformalnego warszawskiego sojuszu odpowiedziała Fundacja Zobacz…JESTEM, zapraszając na cykl spotkań warsztatowo-wykładowych dla rodziców, opiekunów oraz bliskich z otoczenia dzieci i młodzieży. Spotkania wykładowo-warsztatowe są bezpłatne, realizowane w ramach projektu Jestem PoMoc współfinansowanego ze środków Miasta Stołecznego Warszawy (http://zobaczjestem.pl/jestem-pomoc-spotkania-psychoedukacyjne-dla-rodzicow-i-opiekunow). Pierwsze z cyklu spotkań dostarcza informacji o specyfice zjawiska depresji i samobójstw wśród dzieci i młodzieży, sygnałów ostrzegawczych oraz sposobów reagowania, czynników i objawów depresji oraz masek depresji, a także nastroju: tego, jak reagować w sytuacji, w której podejrzewamy, że dziecko ma obniżony nastrój. W ramach projektu PoMoc odbywają się także spotkania bezpłatnych grup wsparcia dla rodziców (spotkania online: http://zobaczjestem.pl/dowiedz-sie-wiecej-o-spotkaniach-grup-wsparcia-dla-rodzicow-i-opiekunow-jestem-pomoc) i bezpłatne warsztaty dla profesjonalistów (z których pierwsze dotyczy depresji i zachowań ryzykownych: http://zobaczjestem.pl/poniedzialkowe-warsztaty-dla-profesjonalistow). Fundacja Zobacz…JESTEM zaprasza też do korzystania ze swoich bezpłatnych materiałów sfinansowanych przez Miasto Stołeczne Warszawa: poradnika "Depresja. Informacje dla rodziców i opiekunów" (http://zobaczjestem.pl/wp-content/uploads/2021/01/Depresja-informacje-dla-rodziców-i-opiekunów.pdf) oraz ulotki "Depresja. Co należy wiedzieć" - http://zobaczjestem.pl/wp-content/uploads/2021/01/Depresja-co-należy-wiedzieć.pdf). Materiały te opracowane są w takiej formie, że można je łatwo drukować i rozdawać osobom, które nie mają dostępu do internetu. 

Praktykujący w śródmiejskich gabinetach psychologowie i psychoterapeuci sprzyjają lokalnemu sojuszowi swoją dostępnością dla mediów zainteresowanych tematyką publicznego zdrowia psychicznego w społecznościach lokalnych. Ambasadorem idei lokalnego aliansu przeciw depresji jest psychoterapeuta Paweł Kwiecień, absolwent Instytutu Psychologii Zdrowia PTP i zarazem licencjonowany opiekun staży wchodzących w zawód psychologów aplikujących o certyfikat Europejskiej Federacji Towarzystw Psychologicznych (EFPA EuroPsy). Ambasadorką idei aliansów przeciw depresji i wspomagających je narzędzi cyfrowych jest również psycholog Julia Balcerowska, absolwentka obu stopni Studium Pomocy Psychologicznej i Interwencji Kryzysowej w warszawskim Instytucie Psychologii Zdrowia PTP. Informując i promując ideę aliansów rozwija ze studentami i innymi grupami zainteresowanych osób sposoby pracy na rzecz zdrowia psychicznego we współczesnych realiach. 

Do aliansu dołączyła również Anna Szlaużys-Kowalik ze śródmiejskiego ośrodka terapii "Ja" - muzyk, certyfikowana muzykoterapeutka Music Therapist Board-Certified (Nr 17/2017), psychoterapeutka ericksonowsko-systemowa w drodze do certyfikatu, pracująca również badawczo w międzynarodowym projekcie Homeside, skierowanym do rodzin osób cierpiących na demencję. W ramach aliansu dzieli się poszukiwaniem dróg i rozwiązań, które mogą wesprzeć osoby z niepełnosprawnością intelektualną zmagające się z depresją. 

Twórcy kampanii społecznych dla mężczyzn

Sojusznikiem aliansu jest Fundacja Kapitan Światełko, która od dwóch lat rozmawia z mężczyznami o ich zdrowiu i samopoczuciu psychicznym, a przy tym jest organizatorem kampanii Movember Polska, w której ramach prowadzone są od 2014 roku działania edukacyjne jak i kiedy się badać, gdzie szukać pomocy i jak dbać o swoje zdrowie intymne. Fundacja prowadzi również bezbolesne badania USG jąder oraz podstawowe badania z kropli krwi pod kątem markerów nowotworowych prostaty. Corocznie w listopadzie, w kilku miastach Polski prowadzone są tego typu badania - w Śródmieściu Warszawy w dobrze kojarzonej przez warszawiaków Hali Koszyki. Więcej o kampanii na stronie Movember Polska, także w sekcji o zdrowiu psychicznym, gdzie można przeczytać o korzystaniu z pomocy psychologicznej i wspieraniu innych w sięganiu po pomoc: "Czasem udajemy, nawet przed terapeutą, że wszystko jest okej i tak naprawdę nie czujemy się tak źle. Pamiętaj, w gabinecie jesteś po to, by wreszcie przestać na ten temat ściemniać"; Zaufaj swojemu przeczuciu. Jeśli ktoś odpowiada, że przecież 'wszystko okej', a mimo to czujesz inaczej, nie wahaj się zapytać po raz kolejny. 'Nie wydajesz się ostatnio sobą - czy wszystko jest okej?'; 'Zauważyłem, że nie odpisujesz na moje wiadomości, a to trochę nie w Twoim stylu - czy coś się dzieje?'". 

Edukatorzy

Swoją życzliwością wzmocnił nieformalny alians Krzysztof Chojecki, nauczyciel matematyki znany powszechnie jako youtuber Pan Pi-stacja, który uruchomił projekt darmowych zajęć dla śródmiejskich uczniów pod nazwą Śródlekcje. W swoich wypowiedziach podkreśla ważność ludzkiego podejścia do uczniów. Do aliansu dołączają nauczyciele i trenerzy sportu. Dr Rafał Górak, matematyk z Politechniki Warszawskiej i zarazem trener w Warszawskim Klubie Kolarskim z licencją najwyższego poziomu Międzynarodowej Unii Kolarskiej zainteresował się śródmiejskim nieformalnym sojuszem przeciw depresji z dwóch powodów. Po pierwsze: jako nauczyciel akademicki pracujący w Śródmieściu ze studentami chce im przynajmniej udostępnić sprawdzone materiały na temat depresji. A po drugie: zauważa taką konieczność w środowisku sportowców, gdzie na depresję i szersze zajmowanie się zdrowiem psychicznym nie zawsze jest przyzwolenie. Destygmatyzacja depresji w uczelniach technicznych i klubach sportowych też jest potrzebna i możliwa. Idea aliansu promieniuje poza Warszawę. Grzegorz D. Stunża, profesor cyfrowej pedagogiki mediów z Uniwersytetu Gdańskiego sprzyja transferowi wiedzy o depresji w swoim środowisku, a wraz z nim także wrażliwości na kombinacje symptomów choroby z użyciem rzetelnych narzędzi samodiagnozy iFightDepression rekomendowanych przez Komisję Europejską jako Best Practice w dziedzinie publicznego zdrowia psychicznego. 

* * * 

Tematy podejmowane w aliansie stanowią inspirację dla audycji radiowych docierających do mieszkańców Warszawy i innych polskich miast. Osoby zaangażowane w to działanie są w dialogu z pomysłodawczynią serii programów poświęconych depresji. Red. Małgorzata Wołczyńska, dziennikarka Radia Tok FM stale wspiera ideę pierwszego warszawskiego aliansu przeciw depresji, rozpowszechniając wiedzę na temat depresji na antenie o wysokiej słuchalności w Warszawie. Polecamy rozmowę z 20 listopada 2021 r. z lekarzem psychiatrą Wiktorem Buczkiem przyjmującym w śródmiejskim Centrum Pomocy Profesjonalnej, propagatorem wiedzy o zdrowiu psychicznym ("3 x B. Bezsenność, bóle i brzuch. To mogą być oznaki depresji u seniorów", po emisji dostępna jako podcast:  https://audycje.tokfm.pl/podcast/114675,3-x-B-Bezsennosc-bole-i-brzuch-To-moga-byc-oznaki-depresji-u-seniorow). Zapraszamy również do wysłuchania godzinnej audycji radiowej "Jak projekt ze Śródmieścia może inspirować inne społeczności w Polsce?" z udziałem obu wymienionych wyżej osób oraz pani Marty Wrony (z Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego i Pracowni Perspektywa) i pana Mateusza Biernata (twórcy ogólnopolskiej Mapy Wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym). Link do audycji: https://audycje.tokfm.pl/podcast/110757,Alians-przeciw-depresji-Jak-projekt-ze-Srodmiescia-moze-inspirowac-inne-spolecznosci-w-Polsce (wydawca: Martyna Osiecka; realizator: Szymon Kuliś). 

Gospodarzami pierwszych publicznych wydarzeń aliansu przeciw depresji w Warszawie, poza anteną Radia Tok FM, było współfinansowane przez Miasto Stołeczne Warszawa lokalne miejsce spotkań: Faktyczny Dom Kultury (ul. Gałczyńskiego 12), prowadzony siłami Instytutu Reportażu, który zorganizował wydarzenie i udostępnił transmisję i godzinne nagranie na Facebooku. Można je obejrzeć także tu: 

Z powodu dużej liczby zgłoszeń przenieśliśmy zaplanowany w tym kameralnym miejscu Teatr Forum do szkolnej auli, angażując w rozmowy o depresji młodzieży stuosobową publiczność. Gościliśmy także w Księgarni Korekty (al. Wyzwolenia 14), gdzie w artystycznym obiektywie uznanego fotografa Maksymiliana Rigamonti przyczynialiśmy się do destygmatyzacji depresji wśród dziennikarzy i twórców mediów czytających branżowy magazyn Press (więcej na LinkedIn). O aliansie opowiadaliśmy też na Ogólnopolskiej Konferencji Zdrowia Psychicznego w prelekcji "Czy w Polsce jest już miejsce na lokalne sojusze i internetowe narzędzia przeciw depresji?" (https://nzs.org.pl/zdrowiewtwojejglowie), z której nagranie i prezentację można obejrzeć na Facebooku. Nie zabrakło nas też w dyskusji "Problemy opieki psychologicznej i psychiatrycznej w Polsce oraz potencjalne rozwiązania" przeprowadzonej w ramach projektu PhD Mental Health (nagranie na YouTube). Z kolei w ramach konferencji City Health International 2021 (https://cityhealth.online/programme) wprowadziliśmy wątek leczenia i destygmatyzacji depresji do dyskusji o prawie do zdrowego miasta ("The right to a healthy city - the Civil City Lab approach"). 

Nadmieniamy, że projekt budowania pierwszego w Polsce aliansu przeciw depresji uzyskał finansowanie z Trzeciego Programu o Zdrowiu Unii Europejskiej - Rocznego Programu Pracy 2020 (HP-PJ-2020) na podstawie umowy o dofinansowanie nr 101018325. Za prezentowany materiał i wyrażone w nim poglądy odpowiedzialność ponoszą wyłącznie autorzy. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania przedstawionych informacji. 

Serdecznie dziękujemy wszystkim wymienionym wyżej osobom, instytucjom i organizacjom! 

Zapraszamy do kontaktu i współdziałania instytucje, które chcą w latach 2021-2024 sprzyjać śródmiejskiemu aliansowi przeciw depresji: 

Magdalena Dąbkowska, ekspertka strategii rzeczniczych dla edukacji i zdrowia publicznego (lokalnych i międzynarodowych)

Marta Smagowicz, koordynatorka projektów pozarządowych, prowadząca wydarzenia warszawskiego aliansu

Agnieszka Iwaniak, socjolożka i ewaluatorka, związana z warszawskimi przedsięwzięciami pozarządowymi

Paulina Ołtusek, certyfikowana project managerka i scrum masterka, zaangażowana w polską edycję iFightDepression® 

Piotr Toczyski, kierownik Zakładu Socjologii Mediów i Komunikacji Społecznej APS (ptoczyski@aps.edu.pl; bio), EFPA EuroPsy

Więcej informacji o depresji znajdziecie Państwo na przetłumaczonej staraniem zespołu aliansu międzynarodowej stronie o depresji iFightDepression, podzielonej na sekcje: 

Dla wszystkich. 

Młodzież. 

Rodzina i przyjaciele. 

Pracownicy społeczni. 

Pracownicy służby zdrowia.

* * *

| If you like, join the Warsaw City Center Alliance Against Depression built in Poland within EAAD-Best project |

In the years 2021-2024, I am conducting a research in action in the Warsaw City Center to sensitize residents and institutions to the situation of people at risk of depression. For this purpose, I am creating an alliance against depression in the Warsaw downtown area to also help prevent suicidal behavior. The formal and informal allies in this alliance are all people, institutions and media interested in Warsaw City Center who want to promote three ideas: 

depression can affect anyone; 

depression is a real disease; 

depression can be treated. 

The alliance has no legal status, and the allies act at their own pace, at their own discretion, and do not make any legally binding commitments to each other or to other parties. The list of allies will appear in the first year of the initiative and will be constantly updated. You can also support the alliance without appearing on the list. 

I invite all interested participants to contact me and get involved! 

Piotr Toczyski, M.Psych., Ph.D. (bio), Head of Media and Communication Department 

M. Grzegorzewska University in Warsaw

E-mail: ptoczyski@aps.edu.pl 

* * *

Please watch the 1-minute film about our method (courtesy of the Alliance Against Depression (AAD) Coordination Centre established at the Western Australia Primary Health Alliance in Perth whose role is to support interested Western Australian communities build their own local Alliances Against Depression and share what they learn with the European Alliance Against Depression and its global network partners): 

Poniżej przedstawiamy filmy z publicznych wydarzeń Aliansu Przeciw Depresji w Warszawie oraz  nagrania udziału z opowieścią o aliansie w dyskusjach panelowych. Eksperci uczestniczą w lokalnych rozmowach o depresji przez cały rok. 

Zapraszamy do oglądania tych wystąpień i dzielenia się nimi (https://AliansPrzeciwDepresji.org). Wypowiedzi zaproszonych przez nas ekspertów mogą wspierać profilaktykę i ratowanie zdrowia psychicznego także w innych społecznościach.